สารสนเทศ หมายถึง ทุกสิ่งทุกอย่างที่อยู่รอบ ๆ ตัวเรา

ความหมายทางวิชาการ

สารสนเทศ หมายถึง ข้อมูล ข่าวสาร ความรู้ ความคิด ปรากฏการณ์ต่าง ๆ ที่ผ่านการประมวลผลแล้ว สามารถนำไปใช้ประกอบการตัดสินใจได้

การจำแนกประเภทของสารสนเทศ สามารถจำแนกได้ตามแหล่งและตามสื่อที่จัดเก็บดังนี้

1 สารสนเทศจำแนกตามแหล่งสารสนเทศ 

2สารสนเทศจำแนกตามสื่อที่จัดเก็บ

การจำแนกสารสนเทศตามการรวบรวมหรือจัดกระทำกับสารสนเทศ ดังนี้

1 แหล่งปฐมภูมิ (Primary Source)  คือ  สารสนเทศที่ได้มาจากต้นแหล่งโดยตรง

2 แหล่งทุติยภูมิ (Secondary Source)  คือ  สารสนเทศที่มีการรวบรวม เรียบเรียงขึ้นใหม่ จากแหล่งสารสนเทศปฐมภูมิ

3 แหล่งปฐมภูมิ (Tertiary Source)  คือ  สารสนเทศที่จัดทำขึ้นเพื่อใช้ในการค้นหาสารสนเทศจากแหล่งปฐมภูมิและทุติยภูมิ จะไม่ได้เนื้อหาสาระโดยตรง แต่จะมีประโยชน์ในการค้นหาสารสนเทศที่ให้ความรู้เฉพาะวิชา

การจำแนกสารสนเทศตามชนิดของสื่อที่ใช้ในการบันทึกสารสนเทศ ได้แก่

1 กระดาษ เป็นสื่อที่ใช้ในการบันทึกสารสนเทศ ที่ใช้ง่ายต่อการบันทึก รวมทั้งการเขียนและการพิมพ์ซึ่งเป็นที่นิยมใช้กันจนถึงปัจจุบัน

2 วัสดุย่อส่วน เป็นสื่อที่ถูกสำเนาย่อส่วนลงบนแผ่นฟิล์มชนิดต่าง ๆ ทั้งที่เป็นม้วนและเป็นแผ่น มีการจัดเรียงลำดับเนื้อหาตามต้นฉบับ เช่น เอกสารจดหมายเหตุ หนังสือพิมพ์ เอกสารสำคัญ วิทยานิพนธ์ เป็นต้น

3. สื่ออิเล็กทรอนิกส์หรือสื่อแม่เหล็ก เป็นวัสดุสังเคราะห์เคลือบด้วยสารแม่เหล็ก สามารถบันทึกและแก้ไขข้อมูลได้สะดวกทั้งข้อมูลที่เป็นแอนาล็อก และดิจิทัล เช่น เทปวีดิทัศน์ เทปบันทึกเสียง ฮาร์ดดิสก์ เป็นต้น

4. สื่อแสงหรือสื่อออปติก เป็นสื่อที่ใช้ในการบันทึกข้อมูลและอ่านข้อมูลด้วยแสงเลเซอร์ เช่น ซีดี-รอม ดีวิดี เป็นต้น ซึ่งมีความจุมากเป็นพิเศษ

แหล่งสารสนเทศ  หมายถึง  แหล่งที่เกิด  แหล่งที่ผลิต  หรือที่จัดเก็บและให้บริการทรัพยากรสารสนเทศ  ในรูปแบบที่หลากหลายอย่างเป็นระบบและยังเป็นแหล่งที่ทำการอนุรักษ์ทรัพย์สินทางปัญญา  โดยมีบทบาทหน้าที่ต่อสังคมเพื่อการให้บริการสารสนเทศ และส่งเสริมการศึกษาค้นคว้าแก่ผู้ต้องการสารสนเทศในระดับต่าง ๆ กัน

แหล่งสารสนเทศที่เป็นสถาบัน หมายถึง  สถาบันที่ตั้งขึ้นมาเพื่อ  จัดหา  รวบรวมวัสดุสารสนเทศชนิดต่าง ๆ มาจัดเก็บไว้อย่างเป็นระบบ เพื่อให้บุคคลมาศึกษาหาความรู้ จากวัสดุสารสนเทศเหล่านั้น ตัวอย่างเช่น ห้องสมุด ศูนย์สารสนเทศ สำนักวิทยบริการ พิพิธภัณฑ์ หอจดหมายเหตุ ศูนย์วัฒนธรรม และหอศิลป์ เป็นต้น

แหล่งสารสนเทศที่เป็นสถานที่ หมายถึง  แหล่งสารสนเทศที่เป็นสถานที่จริง หรือสถานที่จำลอง ซึ่งผู้ใช้สามารถไปศึกษาหาความรู้จากตัวสถานที่ เช่น ปราสาทเขาพระวิหาร สวนส้ม ไร่นาสวนผสม ฟาร์มจระเข้ เมืองโบราณ เป็นต้น  แหล่งประเภทนี้มีประโยชน์ต่อการศึกษาค้นคว้าอย่างยิ่ง เพราะบุคคลจะได้รับประสบการณ์ตรง ทั้งยังเป็นแหล่งที่เข้าถึงได้ไม่ยากนัก  ส่วนข้อด้อยของแหล่งสารสนเทศประเภทนี้คือ สถานที่บางแห่งอยู่ไกล การเดินทางไปสถานที่แห่งนั้นต้องใช้เวลาและค่าใช้จ่ายเป็นเงินจำนวนมาก

แหล่งสารสนเทศที่เป็นบุคคล ได้แก่ ผู้เชี่ยวชาญ  ผู้รอบรู้ในสาขาวิชาต่าง ๆ  ผู้เชี่ยวชาญบางสาขาวิชาจะมีผลงานเป็นสารสนเทศในรูปแบบต่าง ๆ ที่ผู้ใช้สามารถค้นคว้าได้ด้วยตนเอง  แต่ผู้เชี่ยวชาญบางคนก็ไม่มีผลงานในลักษณะของวัสดุสารสนเทศ  ผู้ต้องการสารสนเทศจากผู้เชี่ยวชาญประเภทหลังนี้ต้องไปพบปะ สนทนา หรือสอบถามจากผู้เชี่ยวชาญนั้นโดยตรงจึงจะได้สารสนเทศที่ต้องการ เช่น นักบวช กวี ศิลปิน นักปราชญ์ ราชบัณฑิต ภูมิปัญญาชาวบ้าน นักวิทยาศาสตร์ เป็นต้น

แหล่งสารสนเทศที่เป็นเหตุการณ์ ได้แก่ กิจกรรมต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น เช่น 14 ตุลา  ในปี พ.ศ. 2516  พฤษภาทมิฬ  การจัดกิจกรรม งานมหกรรม งานบุญประเพณี หรือการประชุมสัมมนาในเรื่องต่าง ๆ เหล่านี้ล้วนเป็นแหล่งสารสนเทศที่เป็นเหตุการณ์และจัดเป็นแหล่งสารสนเทศปฐมภูมิ

แหล่งสารสนเทศสื่อมวลชน ซึ่งเป็นแหล่งที่มุ่งเผยแพร่สารสนเทศ ทีเป็นเหตุการณ์ ข่าวสาร โดยเน้นความทันสมัยต่อเหตุการณ์ เป็นการถ่ายทอดในรูปของการกระจายเสียง ภาพและตัวอักษรโดยผ่านสื่อประเภทวิทยุ โทรทัศน์ และหนังสือพิมพ์

แหล่งสารสนเทศที่เป็นอินเทอร์เน็ต เป็นแหล่งสารสนเทศที่ใหญ่ที่สุดในโลก ทั้งนี้เองจากทั้งหน่วยงานของภาครัฐ เอกชน รวมทั้งหน่วยงานอื่น ๆ  ที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาค้นคว้า การค้าขาย และธุรกิจต่าง ๆ ได้มีการประชาสัมพันธ์ข้อมูล ข่าวสารของหน่วยงานของตนเป็นจำนวนมาก อินเทอร์เน็ตจึงเป็นแหล่งสารสนเทศที่มีความสำคัญต่อการศึกษาค้นคว้า

ทรัพยากรสารสนเทศ

หมายถึง วัสดุหรือสื่อ ( Media) ที่ใช้ถ่ายทอดสารสนเทศ

ความหมายเช่นเดียวกับคำว่า
วัสดุสารสนเทศ  (Information Material)
และสื่อสารสนเทศ (Information Media)

สื่ออิเล็กทรอนิกส์ (Electronics media)

เป็นสื่อการเรียนการสอนที่เกิดจากวิวัฒนาการของเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารโทรคมนาคม การใช้สื่ออิเล็กทรอนิกส์ในการเรียนการสอนจะออกมาในลักษณะของสื่อประสม หรือมัลติมีเดีย (Multimedia)

สื่ออิเล็กทรอนิกส์มีหลายลักษณะ ดังนี้

ฐานข้อมูล (Database)

คือมวลสารสนเทศที่มีความเกี่ยวเนื่องสัมพันธ์กัน มักจัดเก็บสะสมไว้ด้วยระบบคอมพิวเตอร์ในรูปของแฟ้มข้อมูล มีวัตถุประสงค์เพื่อการใช้งานได้หลายๆ ด้าน

แ 1. ฐานข้อมูลออฟไลน์ (Offline Database)

- ฐานข้อมูลที่พัฒนาขึ้นเอง (In-house  Database)  - ฐานข้อมูลซีดีรอม (CD-ROM) 

2. ฐานข้อมูลออนไลน์ (Online Database)

ฐานข้อมูลออนไลน์ที่เป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลาย ได้แก่

Dissertation Abstracts Online (DAO) : วิทยานิพนธ์ทั่วโลก

LexisNexis : กฎหมายและธุรกิจ

H.W. Wilson : ทุกสาขาวิชา

IEEE : วิศวกรรมและวิทยาศาสตร์

ABI/Inform : บัญชีและบริหารธุรกิจ

Science Direct  : วิทยาศาสตร์

ฐานข้อมูลวิทยานิพนธ์ไทยของ TIAC